Yerli otomotivde bi çok şey konuşuldu ama bazı konular da geçiştirildi.
Ama açıklanmayan ve konuşulmayan bu konuların da çok önemli olduğunu düşünüyorum.
Bu konuşulmayan konuları bilimi kullanarak açıklayalım…
Yerli otomobilin teknik özelliklerini incelediğimizde aşağıda yazılı detaylara ulaşıyoruz.
Yerli otomobilde, gelişmiş batarya yönetim ve aktif termal yönetim sistemlerinin sağladığı uzun ömürlü batarya paketi mevcut. Otomobilde, 200 beygir güç ile 7.6 saniye, 400 beygir güç ile 4.8 saniye altında 0–100 km/s hızlanma kapasitesi bulunuyor.
Burada önemli olan 200 beygir güç.
Bizler şu anda 1,6 motor dediğimiz Toyota ve Honda’nın 125 beygir güç ürettiğini düşünürsek bu yerli otomobildeki 200 beygir rakamı yaklaşık 2000 cc arabaların gücüne denk diye de düşünebiliriz.
Ama yine de Hesaplayalım. 1 beygir gücü yaklaşık 0,75 kW güç demektir.
100 beygir de 75 kW ve 200 beygir de yaklaşık 150 kW demektir.( sedan otomotivin 200 beygir gücünde olacağı söylenmektedir.)
Yerli otomotivin 400 hp yani beygir gücü var dendiğinde bu 300 kilovatlık bir güç sistemi demektir. 300 kW güç üreten bir akü ve bu elektrik enerjisini de hareket enerjisine çevirecek bir elektrik motoru demektir.
Buraya kadar güçlerin birbiri cinsinden ifadelerini gördük…
300 kW ( kilovat ) gücü bir anda itme gücüne çevirecek bir motor ve akü gücünün kullanılacağı sistemlerde bu gücü üretmek için ne kadar akım şiddeti gerekir? Daha anlaşılır olsun diye tarif etmek istersek bu motor benzinli bir motor olsa idi kaç cc lik motor ne kadarlık benzin sarfiyatı ile bu 300 kW yı üretirdi onu açıklayacağız.
Dakikada kullandığı yakıt yerine 100 km kullandığı yakıt miktarı gibi veya saatte harcadığı yakıt miktarı gibi sabitlerle anlatmaya çalışacağız.
300 kW bir jeneratör olsaydı bu jeneratör ortalama olarak saatte 50 litre yakıt harcardı. Önce bunu bir kenara yazıp koyalım.
Elektrikli araçların akülerini Evde şarj edebileceğimiz sistemler nispeten küçük akımla şarj sistemleridir. Seviye 1 şarj diye adlandırılır ve en fazla 5 kW veya 5–20 Amper akım ile 220 volt kullanılarak aracınızı 5–10 saat süre sonunda tam olarak şarj eder. AVM lerde veya parklarda bulunan seviye 2 şarj dediğimiz sistemler de 5–15 kw şarj işlemini maksimum 20–80 Amper ile yapar. (Evlerimizdeki elektrikli aletler için kullanılan sigortalar maksimum 25 amperliktir.) 80 Amper çok güçlü bir akımdır. Çok kalın kablo ve koruma sistemlerini de beraberinde getirir.
Seviye 3 şarj işlemleri de hızlı şarj işlemi diye adlandırılır. Alternatif akım AC veya doğru akım DC şarj işlemini hızlıca yapar. Bu sistemler de 85 amper ve 200 Amper ve üzeri akımlarla çalışır ve fanlarla soğutmalı sistemleri ifade eder…
En hızlı şarjları bu sistemler yapar…. Arabanızın Aküsü 50–80 Amper / saat güçlerindeki akülerdir.
Evinizde şarj yapacak olursanız bu araçları akünün boş dolu olması durumuna göre min. 8–10 saatte doldurulabilirsiniz. 300 KW da evinizde kullandığınız ortalama 1 aylık elektrik enerjisi miktarı demektir.
Aylık 100 kW harcayan bir abone de yaklaşık olarak 71,02 TL ödeyecektir. Biz 300 kW lık akümüzü evde şarj ettiğinizi ve evimizde tek zamanlı bir elektrik hattımızın olduğunu düşünerek şarj maliyeti =213,07 TL bulunur. Bu hesap ile evimizde 500 km gidecek aracımızı 1 tam şarj yaptığımızda 213,07 TL öderiz. Aylık 1000 km aylık yol yaptığımız araçla da akülerimizi 2 tam şarj yaparak yaklaşık aylık yakıt masrafımız 426,14 TL olur.
Bu bize SUV aracımızın 1 kilometrede yaklaşık 426,14 kuruş harcadığımızı belirtir.
Aynı aracımızın sedan otomobil olduğunu düşünür ve 200 hp beygir gücünde olduğunu varsayarsak da 150 kW lık akülerimizi 1 tam şarj ile doldurduğumuzda yaklaşık 300 km gideriz. 1000 km yol yapmak için bu aracımızı da 3,3 defa tam şarj yapmamız gerekir. 150 kW lık akülerimizi 3,3 defa şarj ettiğimizde de yaklaşık 500 kW lık evimizde elektrik enerjisi harcarız. Bu şarj ile de 1 aylık süre içinde 1000 km gideriz ve ortalama sedan ile de 355,11 TL elektrik masrafımız olur. Bu da kilometre de sedan ile 355,11 kuruş harcıyoruz demektir.
Bu hesaplara akülerin kaç yılda bir değişeceği, otomobillerin ne kadar kilometrede bakıma gireceği ve bakım masrafları dahil değildir. Yalın yani şarj ettiğimiz elektriğin maliyeti dahil ama diğer araç akü vb gibi bakım masrafları hariçtir. (Sedan araç Suv bir araçtan bu gün için 70 kuruş daha az yakıt maliyetine sahiptir.)
Elektrik maliyet hesaplamaları 2020 Ocak ayı içindir. Zamlara veya indirimlere göre de bu hesap artabilir veya azalabilir.
355 TL lik bir yakıt ortalama benzinli bir araç için de 50 litre benzin demektir. (Benzin 1 lt 7.08 TL)
Dizel yakıt kullanan bir araç için de bu durum yaklaşık 54 litre dizele denk gelir. (dizel 1 lt 6.57 TL)
Yıllık 15.000 km yapan bir vatandaş her 1000 km de 50 litre dizel maliyeti ile yılda 334 * 15 = 5010 TL yıllık maliyet ile bu kilometreyi yapabilir.
Yıllık 15.000 km yapan bir vatandaş her 1000 km de 355 TL şarj maliyeti ile yılda 355 * 15 = 5368 TL yıllık maliyet ile bu kilometreyi yapabilir.
Yıllık 15.000 km yapan bir vatandaş her 1000 km de 370 TL LPG maliyeti ile yılda 370 * 15 = 5550 TL yıllık maliyet ile bu kilometreyi yapabilir.
Yıllık 15.000 km yapan bir vatandaş her 1000 km de 700 TL Benzin maliyeti ile yılda 700 * 15 = 10500 TL yıllık maliyet ile bu kilometreyi yapabilir.
SUV bir otomobilin 300 kW lık bir akü sistemini Hızlı şarj yapabilmeniz için mutlaka arabanızın yarısı büyüklüğünde bir AC veya DC şarj yapan tam soğutmalı ve yüksek akım korumalı bir şarj sistemine ihtiyacınız vardır…bunun maliyeti hesaplanmamıştır. Araç akülerinizi dışarda doldurduğunuzda bunlara ilave işletme maliyetleri ve kdv ilave edilecektir. Bu masraflar da hesaplanmamıştır.
Evinizde veya işyerinizde size 300–500 km gidebilmeniz için ayrıca 5–10 saatlik bir şarj süresi gerekmektedir.
Sistemin akü ve beygir gücünün yükselmesi uzun yol için iyi ama şarj usulleri ve zamanı açısından çok külfetlidir.
Yapılamaz değildir ama birey olarak çok yüksek maliyetlidir…
Toyota veya Honda LPG li bir aracınız varsa da 350 TL ye LPG satın alarak da ayda 1000 km yol gidersiniz…
Sonuç:
Elektrikli araçların şu an için taslak olması ve akülerinin elektrik motorlarının MTBF yani Mean Time Between failures ( iki arıza arasındaki zaman ) bilinmemesi konunun özünü teşkil eder. Akülerin değişim maliyeti kesin olarak belli değildir.
Eğer LPG li veya dizel bir aracınız varsa da çok şey kaybetmezsiniz. Mobilite, zaman veya mekan değişikliği sizin için önemli ise şarj istasyonuna bağlı olmamanız ilave ve önemli bir avantaj olarak karşımıza çıkacaktır. Şarj istasyonu veya hızlı şarj arama mecburiyetiniz de yoktur.
Elektrikli bir aracınız var ama Hızlı şarj özelliğiniz yoksa da gittiğiniz yerde bir şarj istasyonu bulmanız veya benzin istasyonlarında artı maliyetler ile bu sorununuzu çözmeniz gerekmektedir…
Umarım bu yerli arabayı bekleyenler beklediklerinin karşılığını alabilirler. Yoksa her an aracı kullanabilmeleri için bir de hızlı şarj istasyonunu ek maliyetlerle evlerine kurmaları gerekmektedir…
Bu durum ayrıca da kişisel garajların mecburiyetini ve maliyetlerini ilave olarak getirecektir.
Veya arabalarında hızlı şarj cihazlarını ayrı bir römork ile taşımaları veya küçük birer jeneratör bulundurup ihtiyaç duyduklarında bu jeneratörü çalıştırmaları gerekecektir.
Doğal gaz santrallerinden elektrik ürettiğimiz ülkemizde doğal gaz veya Hidrojenden elektrik üretimi teknikleri mutlaka göz önüne alınmalı ve yerli araca eklenmesi usulleri değerlendirilmelidir.
Kendi evinizde güneş enerjisi sistemleriniz var ise bu sistemleri kullananlar için bu araç çok avantajlı ve verimli olacaktır.
Elektriği ne kadar ucuza ve bol üretebilirsek bu araç da karbon salınımı olmaması nedeniyle rakiplerine karşı çok ama çok daha çevreci ve olacaktır.
Technology In Life 